Dermatitis Herpetiformis

Dermatitis Herpetiformis və ya Herpesşəkilli Dürinq dermatozu (Herpesşəkilli Dürinq dermatiti) – dərinin xoşxassəli xronik residivləşən polimorf xəstəliyi olaraq çox güclü yandırıcı qaşınma və herpesşəkilli qovuqların əmələ gəlməsi ilə müşahidə olunaraq çox vaxt qlütensensitivli enteropatiya ilə (seliakiya) birlikdə nəzərə çarpır; IgA-nın subepidermal qranulyar çöküntüləri səciyyəvidir.

Dermatitis Herpetiformis üçün istifadə edilən digər terminlərə aşağıdakılar daxildir:

• Durinq xəstəliyi.
• Qlüten səpgisi.
• Seliakiya (Çölyak) səpgisi.

Dermatitis Herpetiformis kimlərə təsir edir?

• Nadir xəstəlikdir, çox vaxt 30 və 45 yaş arasında baş verir, lakin uşaqlarda da müşahidə oluna bilər.
• Kişilər qadınlara nisbətən çox xəstələnirlər (3:2).
• İrsi meyllik yoxdur.
• və Dermatitis Herpetiformis genetik cəhətdən əlaqəlidirlər: hər iki xəstəlik xəstələrin 90%-dən çoxunda HLA–sinfi II DR3/ DQ2 antigenləri ilə assosiasiyada olurlar, xəstələrin 70%-dən çoxunda isə HLA-A1, B8, DR3 alotipi aşkar edilir.

Dermatitis Herpetiformis dəri xəstəliyinin yaranma səbəbi nədir?

• və Seliakiya xəstəliyi buğda, çovdar və arpada olan qlütenin gliadin fraksiyasına qarşı həssaslıqdan qaynaqlanır.
• Qlüten, IgA antikorlarının istehsalını, dəri və bağırsağı hədəf alan autoimmun prosesi qıcıqlandırır.
• Seliakiya xəstəliyində qlüten ishal, yorğunluq, kilo itkisi, qarında narahatlıq və malabsorbsiyanın metabolik nəticələri ilə nəticələnən bağırsaq iltihabına səbəb olur.
• Dermatitis Herpetiformis olan xəstələrin əksəriyyətində həmçinin qlütenə həssas enteropatiya var. Gastrointestinal simptomlar adətən yüngül olur; bəzi xəstələrdə simptom müşahidə olunmur.
• Seliakiya xəstələrinin təxminən 15-25% -ində eyni vaxtda Dermatitis Herpetiformis müşahidə olunur. Bu xəstələrdə Dermatitis Herpetiformis xəstəliyi olmayanlara nisbətən daha ağır bağırsaq patologiyası olur.

Dermatitis Herpetiformis simptomları

Dermatitis Herpetiformis simptomlarına aşağıdakılar daxil ola bilər:

• Dəri problemləri: Rəngsiz qabarcıqlar və qaşınma, bəzən yanan suluqlar ola bilər. Bu qabarcıqlar səpgi üzərində əmələ gələ bilər.
• Ağız problemləri: Dermatitis Herpetiformis diş minasına təsir edə bilər. Dişlərinizdə çuxur, rəng dəyişikliyi və ya üfüqi yivlər görə bilərsiniz.
• Mədə-bağırsaq problemləri: Dermatitis Herpetiformis dəri xəstəliyi olan bir çox insan qlütenə həssasdır və Seliakiya xəstəliyindən əziyyət çəkir. Seliakiya xəstəliyi nazik bağırsağı zədələyir.

Dermatitis Herpetiformisin dəri simptomları harada müşahidə olunur?

Dermatitis Herpetiformisin dəri simptomları aşağıdakı nahiyələrdə müşahidə edilir:

• dizlər
• dirsəklər
• döşlər
• saç xətti və baş dərisi

Dermatitis Herpetiformis və Seliakiya xəstəliyinin fəsadları

Dermatitis Herpetiformis aşağıdakı fəsadlara səbəb ola bilər, xüsusən də Seliakiya xəstəliyi ilə əlaqəli olduqda:

Dermatitis Herpetiformis diaqnozu

Dermatitis Herpetiformis diaqnozu, dermatoloq tərəfindən fiziki müayinə əsasında qoyulur.

Dəri həkimi Dermatitis Herpetiformis diaqnozunu təsdiqləmək üçün aşağıdakı testləri təyin edə bilər:

• Dəri biopsiyası: Dəri həkimi Dermatitis Herpetiformis diaqnozunu təsdiqləmək üçün səpgi olmayan bölgədən kiçik bir dəri nümunəsi götürür. Test nəticəsi müsbət olarsa, dermatoloq Seliakiya xəstəliyi diaqnozu üçün sizi qastroenteroloq həkimə yönləndirəcəkdir.
• Qan testi: Dermatitis Herpetiformis, Seliakiya xəstəliyi ilə sıx bağlı olduğundan, bu vəziyyət üçün də qan testləri aparıla bilər. Seliakiya xəstəliyi olan insanlarda adətən iki antikor tapılır: anti-endomizial və anti-toxuma transqlutaminaz. Əgər bu antikorlar üçün edilən qan testiniz müsbətdirsə və dəri biopsiyanız dermatitis herpetiformis diaqnozunu təsdiqləyirsə, sizdə Seliakiya xəstəliyi var. Bəzi fərdlərdə Seliakiya xəstəliyi diaqnozunu təsdiqləmək üçün bağırsaq biopsiyasına ehtiyac olur.

Testlər, Dermatitis Herpetiformis və ya fərqli bir dəri vəziyyətinin olub-olmadığını müəyyən etməkdə dermatoloq həkimə kömək edəcəkdir.

Dermatitis Herpetiformis müalicəsi

Qlütensiz pəhriz

Dermatitis Herpetiformis olan xəstələrə ömür boyu qlütensiz pəhriz tövsiyə olunur, çünki:

Qlütensiz pəhrizin maksimum effektə çatması 2 ilə qədər çəkə bilər.

Dərman terapiyası

Dapson Dermatitis Herpetiformis üçün seçilən müalicədir, çünki adətən 3 gün ərzində qaşınmanı azaldır.

• Gündəlik doza 25-300 mq arasında dəyişir.
• Sabit qlütensiz pəhriz saxlayanlarda tədricən kəsilə bilər.
• Dapsonun təsiri sürətlə görünür. Qaşıntı simptomları bir neçə saat ərzində yox olur və yeni suluqların əmələ gəlməsi 24-36 saat ərzində dayanır. Qlütensiz pəhrizin başlanğıc mərhələsində təsirli bir seçimdir.
• Dapsonun enteropatiyaya, IgA antikorlarının çökməsinə və ya lenfoma riskinə təsiri yoxdur.
• Dapsonun potensial yan təsirləri və monitorinq tələbləri var. Bu vəziyyətdə Dapson dərhal dayandırılmalıdır.

Dapsona qarşı dözümsüzlük və ya allergiya olduqda, dəri həkimi aşağıdakıları təyin edə bilər:

• Ultra güclü topikal steroidlər
• Sistemli steroidlər
• Kolxisin
• Siklosporin
• Azatioprin
• Sulfapiridin
• Rituximab

Dapson monoterapiyasının artan dozalarına dözməyən xəstələrdə dapson və sulfasalazin ilə kombinasiyalı terapiyanın effektiv ola biləcəyi barədə məlumatlar var.

Yerli dapson 5% gel də Dermatitis Herpetiformis üçün köməkçi müalicə kimi təsirli olduğu göstərilmişdir. Ağızdan qəbul edilən dapsonla müqayisədə, yerli dapson əlavə təsirlərin daha az tezliyi ilə əlaqələndirildi və qlükoza-6-fosfat dehidrogenaz çatışmazlığı olan xəstələrdə təhlükəsiz şəkildə tətbiq oluna bilər.